गर्भनिरोधक चक्कीको गलत प्रयोग, ज्यानै जाने खतरा

 

काठमाडौँ । यौनको विषयमा उदार र जागरुक बन्न थालेपछि नेपालमा गर्भनिरोधक चक्कीको प्रयोग बढेको छ । पछिल्लो समय पिल्स र निलोकनलाई गर्भनिरोधक चक्कीको रुपमा नेपाली महिलाले बढी मात्रामा प्रयोग गर्ने गरेको पाइन्छ । तर, गर्भनिरोधक चक्की खानु पहिला यसको बारेमा जानकारी लिन जरुरी रहेको चिकित्सकहरुले बताएका छन् ।

 

यदी गर्भनिरोधकको रुपमा खाने चक्की प्रयोग गर्ने हो भने एक पटक चिकित्सकको सल्लाह लिँदा उचित हुने ग्रिनसिटी अस्पतालकी स्त्रीरोग विशेषज्ञ डाक्टर रुपा झाले बताइन् ।

उनी  भन्छिन्, ‘गर्भनिरोधकको सही तरिकाले प्रयोग गर्दा फाइदा छ  । गलत प्रयोग गर्नुभयो भने ज्यान पनि जान सक्छ ।’

 

पिल्स, निलोकन, डिपो प्रोभेरालगायत गर्भनिरोधकका अस्थाई साधन हुन । जुन २८ वटा चक्की रहेको हुन्छ । २१ दिनसम्म सेतो चक्की र त्यस पछि खैरो रंगको चक्की खानुपर्ने हुन्छ । डाक्टर झाका अनुसार खैरो चक्की खान शुरु गरेको २ देखि ३ दिनको बीचमा महिनावारी शुरु हुन्छ ।

उनी भन्छिन्, ‘जबसम्म सन्तान जन्माउने तयारी गरिँदैन । त्यो समयसम्म चक्की नियमित खाँदा राम्रो हुन्छ ।’

 

गलत प्रयोग गर्दा ज्यान जान सक्छ

–डा. झाका अनुसार गर्भनिरोधक खाने चक्कीको मुख्य काम भनेको गर्भ रहनको लागि अण्डा बन्न नदिनु हो  ।  अण्डा बन्नलाई दबाउने काम खाने चक्कीले गरिरहेको हुन्छ ।

–यदी सम्बन्धित दम्पत्तिमा सन्तान जन्माउने चाहना छ भने चक्की खान छाडेको ३ महिना पछि अण्डा राम्रोसँग बन्छ  । कसैको ६ महिनासम्म पनि लम्बिन सक्छ ।  यसमा आत्तिनु पर्ने जरुरी नरहेको उनी बताउँछिन् ।

–खाने चक्की यौनसम्पर्क भएको ४८ घण्टाभित्रमा खाइसक्नुपर्ने हुन्छ । यदी सो समयमा खाने चक्की खान बिर्सिए र  ४८ घण्टा कटेपछि खाएमा चक्कीले काम गर्दैन ।  औषधि ढिला खाँदा बच्चा पाठेघरमा नभई ट्यूबमानै बस्ने सम्भावना हुन्छ । बच्चा बस्नु पर्ने ठाँउ पाठेघर तर त्यहाँ नबसेर ट्युबमा बस्दा पछि ट्युब फुट्ने सम्भावना हुन्छ ।  ट्युब फुटेको खण्डमा ब्लड धेरै बग्ने अनि आमाको ज्यानै पनि जान सक्छ । डा. झाका अनुसार महिनावारी भएको ५ दिन पछि नियमित चक्की खान शुरु गर्नुपर्छ ।

 —यौन सम्पर्क भएको ४८ घण्टा सम्म पनि चक्की खान विर्षनु भयो भने इमेरजेन्सी औषधि खानुपर्ने हुन्छ । 

— यदि तपाईले अस्थाई साधनको रुपमा गर्भनिरोधकको चक्की खाईहरनु भएको छ तर विर्षनु भयो भने जतिबेला सम्झीयो त्यती बेला खानुस । निको ,पिल्स २४ घण्टा भित्र खाईसक्नु पर्छ ।  त्यस पछि नियमित रुपमा खाएको समयलाई पनि निरन्तर्ता दिनुपर्ने हुन्छ ।

– यसो त अनियमित ढङ्गले चक्की खाँदासमेत महिनावारीमा समस्या हुन्छ । एक महिनामा २ पटक सम्म महिनावारी हुने, रगत धेरै जाने, बच्चा बस्न गाह्रो हुने, पाठेघरमा बच्चा नबसेर

गलत ठाउँमा बस्ने, जस्ता समस्याहरु देखिन सक्ने डा झाको भनाई छ ।
 
 

औषधि खाँदा पनि बच्चा रहन सक्छ
झाका अनुसार चक्की सेवन गरेको २८ दिनसम्म महिनावारी भएन भने चिकित्सकको सल्लाह लिनुपर्ने हुन्छ । ‘खाने चक्की प्रयोग गर्नेको सङ्ख्या मध्ये ०.२३ प्रतिशतलाई औषधि खादा खादै पनि बच्चा बस्ने सम्भावना रहन्छ’, डा. झाको भनाई छ ।

उनी थप्छिन्, ‘तपाईंले अरु एन्टीबायोटीक औषधि पनि खानु भएको छ भने चक्कीको पावर घट्ने हुँदा चक्की खाँदा–खाँदै पनि गर्भ रहन सक्छ  ।’

अहिले चिकित्सकको सल्लाहमा भन्दा पनि आफै सिधै औषधि पसलबाट किनेर खानेहरु धेरै छन् । तर, गर्भनिरोधक साधन प्रयोग गर्नुभन्दा पहिला एकपटक सम्बन्धित चिकित्सकबाट जानकारी लिएर प्रयोग गर्दा राम्रो हुने डा. झाको सुझाव रहेको छ ।

खाने चक्की यदी नियमित सेवन गर्न सम्भव हुन्न भने गर्भनिरोधक अस्थाई साधनमध्ये कण्डम, कपर्टीजस्ता साधनहरु प्रयोग गर्न उनको अनुरोध छ । यस्तै सन्तानको रहर पूरा भइसकेका दम्पतीले भने डिपो प्रयोग गर्नु राम्रो मानिन्छ ।

 

नवविवाहित जोडीले डिपो प्रयोग नगर्दा राम्रो
नवविवाहित दम्पतीले डिपो प्रयोग गर्नु उचिन नहुने डा. झाको सुझाव छ ।

‘डिपो प्रोभेरा प्रयोग पछि बच्चा बस्नलाई गाह्रो हुने ,पाठेघर पातलो हुने जस्ता समस्या देखा पर्छन्,’ उनले भनिन्, ‘ नयाँ जोडीले गर्भ नबस्नको लागि कण्डम, पिल्स, कपर्टी प्रयोग गर्दा राम्रो हुन्छ ।’

To read in your mobile download our android app from google play store. Click Here To Download App